Bedrijfsobligatie is schuldbewijs

Een bedrijfsobligatie is een schuldbewijs dat uitgegeven is door een onderneming. Een onderneming trekt op deze manier vreemd vermogen aan. Het bedrijf vergoedt rente aan de crediteur. Bij een aandelenemissie wordt daarentegen eigen vermogen vergroot. Een bedrijf kan naast (bancaire) leningen, ook obligaties en/of aandelen uitgeven om geld aan te trekken ter financiering van de activiteiten.

De werking van een bedrijfsobligatie is over het algemeen hetzelfde als die van een staatsobligatie. Als je een bedrijfsobligatie koopt, leen je voor een bepaalde periode geld uit aan een bedrijf. Op de secundaire markt koop je een obligatie van een tegenpartij (bijvoorbeeld van andere beleggers). Op de primaire markt daarentegen obligaties koop je van een onderneming. De onderneming geeft de bedrijfsobligatie uit. Bedrijfsobligaties kunnen een notering hebben op effectenbeurzen. Ook kunnen bedrijfsobligaties onderhands worden geplaatst.

Waardering bedrijfsobligatie

De waardering van een bedrijfsobligatie hangt af van obligatiratings, maar onderzoeken laten ook zien dat de rating niet altijd voldoende is. Zoals de ratings van Moody’s en Standard & Poors die worden toegekend aan bedrijfsobligaties. Onderzoekers tonen daarbij aan dat deze niet volstaan om de obligatiekoersen te bepalen. Vervolgens worden verschillende andere factoren onderzocht, waarvan wordt verondersteld dat ze van invloed zijn op de obligatiekoersen. Onder andere risico op wanbetaling, liquiditeit, belastingen, mogelijkheid op vervroegde terugbetaling en looptijd van de obligaties spelen een rol in het verhaal van de waardering[1].

Ander onderzoek laat ook zien dat er een verband is tussen die illiquiditeit en de obligatiekoersen. Uiteindelijk verklaren veranderingen in de illiquiditeit op marktniveau een substantieel deel van de tijdsvariatie in rendementsspreads van obligaties met een hoge rating (AAA tot en met A)[2].

Waar wanbetaling een belangrijke factor is voor staatsobligaties is een verwachte wanbetaling maar een klein deel van de verklaring van de premie in de rentespread bij bedrijfsobligaties ten opzichte van staatsobligaties. Het resterende deel van de spread houdt nauw verband als factoren die doorgaans aanvaard worden als verklaring voor de risicopremies op gewone aandelen[3].

Primaire markt: emissiemarkt

De primaire (obligatie)markt, ook wel emissiemarkt genoemd, is de handel die plaatsvindt in de periode tussen de aankondiging van de nieuwe emissie en de datum waarop die betaald moet worden. Na die datum spreekt men van secundaire markt. Beleggers op de secundaire markt bepalen de prijs door vraag en aanbod. Als de vraag groot is (en dus ook het vertrouwen van beleggers) en het aanbod gering, zal de prijs stijgen. En vice versa uiteraard: als het vertrouwen van beleggers gering is, zal er minder vraag zijn naar de schuldbewijzen en zal de prijs dalen. Als de obligatiekoers stijgt, dan daalt het effectieve rendement, oftewel de rente. Andersom: als de obligatiekoers daalt, dan stijgt het effectieve rendement/de rente.

Verschillende varianten van aflossing en/of rentevergoeding

Het bedrijf dat obligaties heeft uitgegeven, vergoedt periodiek een rente. Aan het einde van uw looptijd krijg je je uitgeleende geld weer terug. Mits de onderneming niet failliet is gegaan. Er zijn verschillende varianten van aflossing en/of rentevergoeding mogelijk. Het is raadzaam om het prospectus en de contractspecificaties door te nemen. Een goede voorlichting is essentieel. Let wel: weliswaar ontvang je als belegger een vast rentepercentage. Echter, je loopt als belegger wel koersrisico. Als de obligatiekoers daalt, dan kun je dus een ‘papieren verlies’ hebben.

Bedrijfsobligatie rendement

Over het algemeen ligt de couponrente van bedrijfsobligaties hoger dan bij staatsobligaties het geval is. Geld lenen aan een bedrijf is immers risicovoller dan geld lenen aan een overheid. Er zijn uiteraard uitzonderingen: zoals bijvoorbeeld Griekenland, Zimbabwe en andere ‘bananen republieken’

Bedrijfsobligatie versus commercial paper

De term bedrijfsobligatie (corporate bond) hanteren we voor langer lopende schuldbewijzen. Deze hebben over het algemeen een vervaldatum van ten minste 1 jaar na uitgiftedatum. Stel dat onderneming ABC een obligatie heeft uitgegeven op 1 juni 2012 met vervaldatum 1 juni 2013. We spreken dan van een bedrijfsobligatie.

Commercial Paper voor grote partijen

Een commercial paper is een bedrijfsobligatie met een kortere looptijd. Let wel, we noemen schuldpapieren (korter dan 1 jaar) uitgegeven door overheden dus geen commercial papers genoemd. Een commercial paper is voor een bedrijf een vrij goedkope vorm van financiering.  Uitgifte van commercial papers gebeurt doorgaans met grote ‘clip sizes’ van minimaal 500.000 dollar. De kopers van deze schuldbewijzen zijn grote partijen zoals institutionele beleggers, te denken aan pensioenfondsen et cetera.

Op Wikipedia vind je een uitgebreide uitleg wat een commercial paper is: https://nl.wikipedia.org/wiki/Commercial_paper

Pin ook deze handige infographic als geheugensteuntje:

Bronnen:

[1] https://www.worldscientific.com/doi/abs/10.1142/9789814335409_0004

[2] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1540-6261.2011.01655.x

[3] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/0022-1082.00324