Beleggen in Fondsen: De Complete Gids voor Slimme Keuzes
In een tijdperk van marktvolatiliteit, aanhoudende inflatie en groeiende interesse voor passieve beleggingsstrategieën, blijven beleggingsfondsen een populaire manier om te investeren. Vooral voor mensen die willen profiteren van marktrendementen zonder elke dag zelf aandelen te hoeven kiezen.
Maar welke keuzes zijn nu nog slim? In dit artikel leggen we uit wat fondsen zijn, welke soorten er zijn, wat de voor- en nadelen zijn, en hoe ze zich verhouden tot een steeds populairder alternatief: ETFs (exchange-traded funds).
Wat zijn beleggingsfondsen?
Een beleggingsfonds is een mandje beleggingen zoals aandelen, obligaties of andere activa. Veel beleggers steken hun geld samen in zo'n fonds, en een fondsbeheerder beslist welke beleggingen worden gekocht of verkocht.
Fondsstructuren kunnen verschillen. De meeste zijn open-end, wat betekent dat het fonds nieuwe participaties kan uitgeven of innemen afhankelijk van vraag en aanbod van beleggers. Een kleiner aantal is closed-end en heeft een vast aantal participaties, waardoor de koers op de beurs kan afwijken van de onderliggende waarde van de activa.
Soorten fondsen
1. Aandelenfondsen
Deze fondsen beleggen in de aandelen van vele bedrijven tegelijk. Je kunt ze kiezen op basis van regio (bijv. Nederland, Europa, VS), sector (bijv. technologie, gezondheidszorg) of thema (bijv. duurzaamheid). Aandelenfondsen zijn over het algemeen risicovoller dan obligatiefondsen, maar hebben potentie voor hoger rendement op lange termijn.
2. Obligatiefondsen
Obligaties zijn leningen die bedrijven of overheden uitgeven. Obligatiefondsen bundelen veel van deze obligaties, wat vaak leidt tot stabielere inkomsten dan bij aandelenfondsen. Staatsobligaties lopen doorgaans minder risico dan bedrijfsobligaties en kunnen een defensieve component vormen in een portefeuille.
3. Mixfondsen
Mixfondsen combineren verschillende soorten beleggingen, zoals aandelen én obligaties. Dit kan risico spreiden, omdat verschillende activaklassen anders reageren op marktomstandigheden. Mixfondsen zijn vaak geschikt voor beleggers die een gemiddeld risico en rendement nastreven.
Actief versus passief beheer
Fondsbeheer kan op twee manieren plaatsvinden:
Actieve fondsen
Een fondsbeheerder probeert door selectie en timing betere rendementen te behalen dan een benchmark, zoals een index. Dit klinkt aantrekkelijk, maar recente data laat zien dat actieve fondsen dat lang niet altijd lukt. In de Verenigde Staten lukte het in 2024–2025 slechts ongeveer 33% van de actieve fondsen om beter te presteren dan passieve tegenhangers na kosten mee te rekenen.
Passieve fondsen
Passieve fondsen, vaak geïndexeerd aan een index zoals de S&P 500, proberen simpelweg dezelfde prestaties als die index te evenaren. Ze hebben geen dure actieve managers nodig en dat resulteert doorgaans in lagere kosten en betere nettorendementen over de lange termijn.
In de VS hebben passieve fondsen inmiddels meer vermogen onder beheer dan actieve fondsen, mede dankzij langdurige toestroom van kapitaal in goedkope trackers.
Kosten en praktische verschillen: fondsen versus ETFs
Een belangrijk onderdeel van beleggen in fondsen zijn kosten en structuur:
Kosten
Traditionele beleggingsfondsen (vooral actief beheerde) rekenen vaak hogere beheerkosten dan ETFs, mede door salaris voor managers, handelskosten en distributievergoedingen. ETFs hebben gemiddeld lagere kosten, omdat veel passief zijn en minder management vereisen.
Handelsflexibiliteit
Beleggingsfondsen worden doorgaans één keer per dag verhandeld op basis van de netto-vermogenswaarde (NAV). ETFs kunnen gedurende de handelsdag worden gekocht en verkocht, net als aandelen.
Belasting en efficiëntie
ETFs zijn vaak fiscaal vriendelijker dan traditionele fondsen omdat ze minder snel kapitaalwinst distribueren aan beleggers, wat belasting kan helpen minimaliseren.
Voordelen van beleggen in fondsen
Risicospreiding
Door veel verschillende activa in één fonds te beleggen, wordt het risico van een slecht presterende belegging verdeeld over vele posities.
Geschikt voor beginners
Je hoeft geen aandelen te selecteren of continu de koersen te volgen.
Toegang tot markten die anders lastig zijn
Fondsbeheerders kunnen voor particuliere beleggers toegang bieden tot bijvoorbeeld obligaties of internationale markten.
Nadelen van beleggen in traditionele fondsen
Beperkte invloed
Je kunt niet zelf beslissen welke effecten worden gekocht of verkocht.
Kosten kunnen je rendement drukken
Hogere vergoedingen kunnen op de lange termijn een groot effect hebben op je totale rendement.
Trager handelen
Verkoop of aankoop van participaties vindt meestal pas aan het einde van de dag plaats.
Horizon 2025: wat zien we op de markt?
Trend naar passief en ETFs
Internationale data laat zien dat veel beleggers hun kapitaal verplaatsen van actieve fondsen naar goedkopere passieve fondsen of ETFs, waardoor passieve strategieën een steeds groter aandeel krijgen in belegd vermogen.
Actieve fondsen onder druk
Traditionele actief beheerde fondsen boekten relatief weinig succes in het verslaan van hun passieve equivalenten, waardoor beleggers steeds vaker kiezen voor ETFs of indexfondsen.
Conclusie
Beleggen in fondsen blijft een nuttige manier om een gediversifieerde portefeuille op te bouwen, vooral voor beginnende beleggers of voor wie gemak belangrijk is. Maar de kostenstructuur en prestatieverschillen met passieve fondsen en ETFs maken het belangrijk om goed te vergelijken, voordat je beslist waar je geld naartoe gaat.
Voor veel beleggers in 2025 vormen passieve fondsen en ETFs een aantrekkelijk alternatief dankzij lagere kosten, bredere spreiding en efficiëntere structuur — vooral wanneer ze bedoeld zijn voor lange-termijn-groei.
