Wie in obligaties belegt, krijgt vrijwel altijd te maken met twee rendementsbegrippen: couponrendement en effectief rendement (yield to maturity, YTM). Ze lijken op elkaar, maar meten iets anders. In dit artikel leggen we uit wat couponrendement is, hoe je het berekent en wanneer het zinvol is om deze maatstaf te gebruiken in de huidige obligatiemarkt van 2025.

Wat is couponrendement?

Het couponrendement (current yield) geeft aan hoeveel rente je jaarlijks ontvangt, uitgedrukt als percentage van de huidige marktprijs van een obligatie. Het kijkt uitsluitend naar de lopende rente-inkomsten en houdt geen rekening met koerswinst of -verlies bij aflossing.

Formule:

Couponrendement = (jaarlijkse coupon / actuele marktprijs) × 100%

Voorbeeld

• Nominale waarde: €1.000

• Couponrente: 6% → €60 per jaar

• Marktprijs: €980

Berekening:

(60 / 980) × 100% = 6,12%

Koop je dezelfde obligatie boven pari (bijvoorbeeld €1.020), dan daalt het couponrendement, omdat je meer betaalt voor dezelfde jaarlijkse rente.

Waarvoor gebruik je couponrendement?

Couponrendement geeft een snelle indicatie van de jaarlijkse inkomensstroom die een obligatie oplevert ten opzichte van de aankoopprijs. Het is daarmee vergelijkbaar met dividendrendement bij aandelen.

Het is vooral bruikbaar voor:

• Inkomensplanning (vaste kasstromen)

• Snelle vergelijking tussen obligaties

• Beoordeling van lopende rente-opbrengsten

Wat het niet doet: rekening houden met de looptijd of het bedrag dat je bij aflossing ontvangt.

Couponrendement versus effectief rendement (YTM)

Couponrendement wordt vaak verward met het effectieve rendement of yield to maturity (YTM). YTM kijkt verder dan alleen de jaarlijkse rente en neemt alle toekomstige kasstromen mee, inclusief:

• Couponbetalingen

• Koerswinst of -verlies bij aflossing

• De resterende looptijd

Vergelijking in één oogopslag

KenmerkCouponrendementEffectief rendement (YTM)Wat meet hetJaarlijkse renteTotaal rendementKoerswinst/verliesNeeJaTijd tot vervaldatumNeeJaGeschikt voorInkomensplanningBuy-and-hold analyseComplexiteitEenvoudigGeavanceerderVergelijkbaar metDividendrendementIRR

Wanneer gebruik je welke maatstaf?

Gebruik couponrendement wanneer je:

• Regelmatige inkomsten zoekt

• Snel obligaties wilt vergelijken

• De nadruk legt op cashflow

Gebruik YTM wanneer je:

• De obligatie tot vervaldatum wilt aanhouden

• Totale rendementen vergelijkt

• Obligaties met verschillende prijzen en looptijden analyseert

Koersveranderingen en rendement

Obligatiekoersen en rendementen bewegen tegengesteld:

• Stijgende marktrente → lagere obligatiekoersen → hoger rendement voor nieuwe kopers

• Dalende marktrente → hogere koersen → lager rendement

Gevolg:

• Onder pari gekocht → hoger couponrendement

• Boven pari gekocht → lager couponrendement

• YTM reageert sterker op koersveranderingen dan couponrendement

Praktische voorbeelden (marktniveaus 2025)

De onderstaande rendementen zijn indicatief en gebaseerd op marktniveaus begin 2025.

Staatsobligaties

Duitse Bund (10 jaar)

• Coupon: ±2,5%

• Prijs: rond pari

• Couponrendement: ±2,5%

• YTM: ±2,5%

Nederlandse staatsobligatie (8 jaar)

• Coupon: ±3,0%

• Prijs: ~102

• Couponrendement: ±2,9%

• YTM: ±2,7% (lager door aflossing op 100)

Bedrijfsobligatie (BBB, 5 jaar)

• Coupon: ±4,5%

• Prijs: ~98

• Couponrendement: ±4,6%

• YTM: ±4,9% (door koerswinst bij aflossing)

Conclusie: het verschil tussen couponrendement en YTM wordt groter naarmate een obligatie verder van pari noteert en een langere looptijd heeft.

Risico’s en aandachtspunten

Bij obligaties kijk je verder dan alleen couponrendement:

• Kredietrisico (rating van de emittent)

• Renterisico (lange looptijd = grotere koersschommelingen)

• Herbeleggingsrisico (coupons mogelijk tegen lagere rente)

• Inflatierisico (vaste coupons verliezen koopkracht)

Deze factoren hebben vooral invloed op het effectieve rendement.

Samenvatting

• Couponrendement = jaarlijkse coupon ÷ actuele koers

• Geeft inzicht in lopende rente-inkomsten

• Is niet hetzelfde als effectief rendement (YTM)

• YTM geeft een vollediger beeld bij buy-and-hold

• In 2025 blijft dit onderscheid relevant door hogere marktrentes

Gebruik beide maatstaven samen om rendement en risico beter te beoordelen.

Verder lezen en tools

• Obligatierendement calculator

• Uitleg over Yield to Maturity (YTM)

• Actuele staatsobligatierentes

• Risicobeheer bij obligaties

Bronnen

• Vanguard — Bond yields explained
  https://investor.vanguard.com/investor-resources-education/article/bond-yields-explained

• Wikipedia — Bond valuation
  https://en.wikipedia.org/wiki/Bond_valuation

• Wikipedia — Yield to maturity
  https://en.wikipedia.org/wiki/Yield_to_maturity

• IG Nederland — Wat zijn obligaties
  https://www.ig.com/nl/obligaties/wat-zijn-obligaties

• Morningstar NL — Obligatieanalyse
  https://global.morningstar.com/nl/obligaties/

• De Nederlandsche Bank — Obligatiemarkten
  https://www.dnb.nl/